Komórki macierzyste
Co to są komórki macierzyste?
Komórki macierzyste to komórki niezbędne do powstania i funkcjonowania ludzkiego organizmu, z których składa się ludzki zarodek w początkowej fazie wzrostu. Komórki macierzyste są komórkami pierwotnymi – od nich rozwijają się wszystkie typy i linie komórek budujących organizm. Wyróżniają się one tym, że są zdolne do nieograniczonego podziału, samoodnawiania (wytwarzania własnych kopii) i przekształcania się w inne typy komórek. Występują nie tylko u człowieka, ale również u zwierząt i roślin.
Ze względu na pochodzenie komórki macierzyste można podzielić na zarodkowe, czyli te, które pochodzą z zarodka oraz dorosłe (somatyczne), obecne w tkankach urodzonych już dzieci i dorosłych osób. Z tego typu komórek powstają m.in. komórki krwiotwórcze. Stanowią one również rezerwę dla innych zużytych lub uszkodzonych komórek. W szpiku kostnym człowieka komórki macierzyste codziennie wytwarzają ponad 100 miliardów nowych krwinek.
Dorosłe komórki macierzyste są wykorzystywane m.in. w medycynie, gdzie używane są:
- do leczenia rozległych oparzeń,
- podczas przeszczepu szpiku kostnego,
- do leczenia chorób krwi, w tym białaczki.
Komórki macierzyste służą też odbudowie nabłonka rogówki w okulistyce – przeszczepia się je z organizmu pacjenta, dlatego ryzyko odrzucenia jest ograniczone do zera.
Dorosłe komórki macierzyste z powodzeniem stosowane są również w kosmetologii i gabinetach medycyny estetycznej podczas zabiegów, np. przeszczepiania komórek macierzystych z tkanki tłuszczowej do skóry twarzy. Kosmetyki i preparaty z komórkami macierzystymi pobudzają skórę do regeneracji, dzięki czemu spowalniają naturalne procesy starzenia. Komórki macierzyste wspierają też syntezę kolagenu i elastyny, a także stymulują powstawanie nowych naczyń krwionośnych, co sprzyja lepszemu dotlenieniu i odżywieniu skóry.