Grejpfrut – komu pomoże, a kto powinien go unikać?

Grejpfrut to owoc ceniony nie tylko za orzeźwiający smak, ale też za liczne właściwości zdrowotne. Może wspomagać odporność, odchudzanie, a także korzystnie wpływać na pracę układu sercowo-naczyniowego. Jednocześnie nie każdy może go bezpiecznie spożywać – niektóre osoby powinny zachować ostrożność ze względu na możliwe interakcje z lekami lub problemy zdrowotne. W tym artykule dowiesz się, jakie wartości odżywcze kryje grejpfrut, jakie ma działanie na organizm, komu może pomóc, a kto powinien go unikać!

Spis treści:

1.     Grejpfrut – najważniejsze informacje w skrócie

2.     Co zawiera grejpfrut?

3.     Grejpfrut – wartości odżywcze i zdrowotne

4.     Jak grejpfruty działają na organizm?

5.     Czy grejpfrut działa odchudzająco?

6.     Czy grejpfrut jest bezpieczny?

7.     Kto nie powinien jeść grejpfrutów?

8.     Grejpfrut – z czym nie łączyć jeszcze tego owocu?

9.     Zastosowanie grejpfruta

10.  Grejpfrut – podsumowanie najważniejszych informacji

Grejpfrut – najważniejsze informacje w skrócie

Grejpfrut (grapefruit) to cytrus o niskiej kaloryczności (42 kcal/100g) i wysokiej zawartości witaminy C (50% dziennego zapotrzebowania). Regularnie spożywany wspiera odchudzanie, wzmacnia odporność i reguluje cholesterol. Jednak nie każdy może go bezpiecznie jeść – ma liczne przeciwwskazania, szczególnie z lekami.

Co zawiera grejpfrut?

Jedni go kochają, a inni nienawidzą. Choć specyficzny, gorzkawy smak grejpfruta nie każdemu przypada do gustu, jego niezwykłe właściwości zdrowotne sprawiają, że powinien na stałe trafić do diety większości z nas. Dlaczego większości, a nie wszystkich? Bo grejpfrut ma dwa oblicza – jednym może bardzo pomóc, a innym nieźle zaszkodzić. Ach, te grejpfruty – właściwości tych owoców są naprawdę niezwykłe! Ale zacznijmy od początku. Co zawierają grejpfruty? Znajdziesz w nich m.in.:

• witaminy: A, C, z grupy B, E, PP,
• składniki mineralne i mikroelementy, m.in.: wapń, żelazo, fosfor, cynk, magnez, mangan, fluor, potas,
• przeciwutleniacze: kwasy fenolowe i polifenole (w tym flawonoidy).

Podstawowe wartości odżywcze grejpfruta (na 100g):

• kaloryczność: 42 kcal,
• błonnik: ok. 1,6 g,
• woda: ~90%,
• witamina C: 38–45 mg (ok. 50% RWS),
• indeks glikemiczny: niski (25–30).

Dół formularza

Grejpfrut – wartości odżywcze i zdrowotne

Wiesz już, jakie witaminy ma grejpfrut. Teraz pora na sprawdzenie jego wpływu na ludzki organizm. Zacznijmy od właściwości odżywczych – średniej wielkości grejpfrut  ważący ok. 260 g ma ok. 100 kalorii, czyli spokojnie można uznać go za owoc niskokaloryczny (na przykład banan zawiera dwa razy więcej kalorii niż grejpfrut).

Najważniejsze właściwości zdrowotne grejpfruta:

• wzmacnia odporność – wysoka zawartość witaminy C i przeciwutleniaczy,
• wspiera odchudzanie – niska kaloryczność i błonnik przyspieszający metabolizm,
• reguluje cholesterol – pektyny obniżają poziom "złego" cholesterolu LDL,
• stabilizuje cukier – niski indeks glikemiczny pomaga kontrolować glikemię,
• nawadnia organizm – 90% zawartości wody wspiera prawidłowe nawodnienie,
• działa antyoksydacyjnie – likopen i beta – karoten chronią przed wolnymi rodnikami,
• wspiera trawienie – błonnik poprawia perystaltykę jelit,
• chroni serce – potas reguluje ciśnienie krwi i wspiera pracę serca,
• opóźnia starzenie – flawonoidy chronią komórki przed uszkodzeniami.

Jak grejpfruty działają na organizm?

Działanie grejpfruta na organizm jest wielotorowe. Na co pomaga grejpfrut?

• Świetnie nawadnia organizm – zawiera ok. 90% wody. Oznacza to, że w średniej wielkości owocu znajduje się ok. 230 ml wody. Czyli niemal 1 szklanka!
• dzięki wysokiej zawartości przeciwutleniaczy ma m.in. korzystny wpływ na skórę, opóźniając procesy jej starzenia, zmniejsza także ryzyko miażdżycy i nowotworów,
• korzystnie wpływa na procesy regulujące poziom glukozy we krwi i rozkład cukrów w organizmie,
• ma pozytywny wpływ na układ sercowo – naczyniowy – pomaga regulować poziom cholesterolu i ciśnienia tętniczego krwi, ma działanie przeciwmiażdżycowe,
• działa antybakteryjnie i przeciwgrzybicznie,
• zastosowany w kosmetykach grejpfrut jest zalecany w pielęgnacji skóry tłustej i trądzikowej, ponieważ zmniejsza wydzielanie sebum i zwęża rozszerzone pory.

Zdaniem eksperta:

Działanie grejpfrutów na organizm, dzięki zawartości witamin, składników mineralnych i przeciwutleniaczy jest wielowymiarowe: obniżają poziom cholesterolu w organizmie, regulują ciśnienie krwi, pomagają w odchudzaniu, a także wzmacniają odporność organizmu.

Agnieszka Latos, technolog żywności i specjalista ds. żywienia

Czy grejpfrut działa odchudzająco?

Grejpfrut dostarcza mało kalorii (choć dużo cennych składników, jest więc korzystny dla zaspokojenia potrzeb organizmu na diecie redukcyjnej). Spożywanie grejpfrutów przyspiesza metabolizm, dzięki korzystnemu wpływowi na tempo pracy jelit.

Efekty spożywania 1 grejpfruta dziennie:

• dostarczenie ok. 100 kcal (dla owocu 260 g),
• pokrycie 50% dziennego zapotrzebowania na witaminę C,
• dostarczenie ok. 4 g błonnika wspomagającego trawienie,
• nawodnienie organizmu 230 ml wody.

Zdaniem eksperta:

Właściwości odchudzające grejpfruta wynikają z jego niskiej wartości energetycznej i zawartości błonnika, który poprawia perystaltykę jelit.

Agnieszka Latos, technolog żywności i specjalista ds. żywienia.

Czy grejpfrut jest bezpieczny?

Przeciwwskazania do jedzenia grejpfruta są liczne i ważne. Czy grejpfrut jest zdrowy? Dla większości ludzi odpowiedź brzmi tak, ale nie wszyscy mogą go bezpiecznie spożywać.

Główne zagrożenia:

·        interakcje z lekami – blokuje enzymy metabolizujące leki,

·        nasilenie zgagi – kwasy mogą podrażniać żołądek,

·        problemy z nerkami – wysoka zawartość potasu,

·        wpływ na antykoncepcję – może zmniejszać skuteczność tabletek.

Kto nie powinien jeść grejpfrutów?

Wiesz już, jakie są wskazania, by jeść grejpfruty. Przeciwwskazania? Tych niestety też jest sporo. Bo choć grejpfrut jest niezwykle korzystnym dla ludzkiego zdrowia owocem, nie każdy może włączyć go do diety. Kiedy nie jeść grejpfruta?

• Jeżeli cierpisz na zgagę – grejpfrut może nasilać jej objawy;
• Jeśli masz kłopoty z nerkami – grejpfrut zawiera duże ilości potasu, z przefiltrowaniem którego mogą mieć problem chore nerki.

Grejpfrut – z czym jeszcze nie łączyć tego owocu?

Przede wszystkim z lekarstwami. „Grejpfrut a leki” – to temat, o którym za mało się mówi. Nie powinnaś włączać tego owocu do diety, jeżeli zażywasz niektóre leki stosowane w leczeniu bezsenności, depresji i niepokoju, nadciśnienia i niedokrwistości serca, zaburzeń lipidowych, alergii, HIV i AIDS.

Zawarte w grejpfrucie i soku z niego flawonoidy i furanokumaryny blokują enzymy odpowiedzialne za metabolizm części leków, co sprawia, że mogą wystąpić silniejsze działania niepożądane. Grejpfrut może niekorzystnie oddziaływać także na doustną antykoncepcję hormonalną.

Zdaniem eksperta:

Grejpfruty nie są wskazane podczas przyjmowania leków, gdyż z wieloma substancjami farmakologicznymi wchodzą w interakcje. Dlatego bezwzględnie pamiętajmy, żeby nie popijać leków sokiem grejpfrutowym i nie jeść grejpfruta 4 godziny przed i po przyjęciu leków.

Agnieszka Latos, technolog żywności i  specjalista ds. żywienia 

Zastosowanie grejpfruta

Kiedy jeść grejpfruta rano czy wieczorem? Najlepiej rano na pusty żołądek lub 30 minut przed posiłkiem – wtedy najskuteczniej wspiera trawienie i metabolizm.

Różne formy stosowania grejpfruta

Świeży owoc

·        grejpfrut czerwony właściwości – więcej likopenu i beta – karotenu niż w białym,

·        najlepiej spożywać z błonką dla maksymalnej ilości błonnika.

Sok grejpfrutowy

·        świeżo wyciskany zachowuje najwięcej witamin,

·        należy pić umiarkowanie ze względu na kwasy.

Suplementy

·        ekstrakt z grejpfruta – koncentracja składników aktywnych,

·        wyciąg z pestek – działanie antybakteryjne,

·        olejek eteryczny – do aromaterapii i masażu.

Kosmetyki

·        peelingi z kwasami owocowymi,

·        kremy dla skóry tłustej i problematycznej.

Grejpfrut – podsumowanie najważniejszych informacji

Grejpfrut to wyjątkowy owoc o szerokim spektrum działania zdrowotnego. Jego niska kaloryczność (42 kcal/100g) przy wysokiej zawartości witaminy C (50% dziennego zapotrzebowania) czyni go idealnym składnikiem diety odchudzającej i wzmacniającej odporność. Regularne spożywanie grejpfruta wspiera metabolizm, reguluje cholesterol i pomaga kontrolować poziom cukru we krwi. Najlepiej jeść go rano na pusty żołądek, a czerwone odmiany zawierają więcej przeciwutleniaczy niż białe. Należy jednak pamiętać o przeciwwskazaniach – grejpfrut może wchodzić w niebezpieczne interakcje z wieloma lekami, dlatego osoby przyjmujące farmaceutyki powinny skonsultować jego spożywanie z lekarzem.

Bibliografia:

1. Alam M.A., Subhan N., Rahman M.M., Uddin S.J.: Effect of Citrus Flavonoids, Naringin and Naringenin, on Metabolic Syndrome and Their Mechanisms of Action. Adv. Nutr. July 2014 vol. 5: 404-417.
2. Ciborowska H., Rudnicka A.: Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka, wyd. PZWL, Warszawa 2007.
3. Jarosz M (red.).: Praktyczny podręcznik dietetyki. Wyd. Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa 2010.