Aseptyka

Co to jest aseptyka?

Aseptyka to stan wolny od drobnoustrojów – pojęcie to jest nieco szersze od antyseptyki. Oprócz utrzymania wyjałowionego z drobnoustrojów środowiska, aseptyka obejmuje również zapobieganie potencjalnej infekcji czy skażenia danego miejsca metodami chemicznymi i fizycznymi. 

Aseptyka to metoda działania, która dąży do utrzymania bakteriologicznej jałowości pomieszczeń, środków farmaceutycznych, materiałów opatrunkowych czy narzędzi stosowanych podczas zabiegów i innych procedur medycznych. Aseptyka jest stosowana również w laboratoriach i przy produkcji leków czy żywności. Twórcą pojęcia aseptyki jest Gustav Adolf Neuber, niemiecki chirurg, który w XIX w. otworzył szpital, w którym przestrzegane były zasady aseptyki. 

Do podstawowych reguł aseptyki należy m.in. noszenie jednorazowych rękawiczek, używanie jednorazowych igieł, dokładne mycie i dezynfekcja dłoni przez lekarzy, a także sterylizacja pomieszczeń medycznych i sal zabiegowych, noszenie ochronnej odzieży, izolowanie chorych na choroby zakaźne oraz przestrzeganie i kontrola przestrzegania tych zasad przez personel medyczny. 

Przestrzeganie reguł aseptyki jest standardem nie tylko w szpitalach, ale również gabinetach stomatologicznych czy ginekologicznych. Naruszenie jej zasad skutkuje rozwojem zakażeń wirusowych, bakteryjnych i grzybiczych. W niejałowych warunkach wzrasta ryzyko zapalenia wątroby, zarażenia opryszczką, wirusem brodawczaka ludzkiego, a nawet HIV. W skrajnych przypadkach naruszenie aseptyki może skutkować u pacjenta sepsą, a nawet śmiercią.