Alternatywa dla plastiku? Odkryj tworzywa biodegradowalne!

2022-07-28

Troszczysz się o los planety i chcesz przyczynić się do ochrony środowiska naturalnego? Poznaj tworzywa biodegradowalne – alternatywę dla tworzyw sztucznych, która może zapewnić nam zdrowszą i bardziej zieloną przyszłość.

Spis treści:

Ekologiczne materiały zamiast plastiku – dlaczego warto?
Co zamiast plastiku? Poznaj tworzywa biodegradowalne
Materiały ekologiczne i recykling tworzyw sztucznych – zadbaj o planetę!

Ekologiczne materiały zamiast plastiku – dlaczego warto?

W ciągu ostatniego wieku fala tworzyw sztucznych dosłownie zalała nasz świat. Ogromna popularność plastiku zaczęła się w połowie XX wieku – wtedy stał się tworzywem powszechnym na masową skalę. Naukowcy mówią nawet, że żyjemy w erze plastiku. Wyprodukowaliśmy go dotąd już taką ilość, że spokojnie moglibyśmy pokryć nim powierzchnię całego ziemskiego globu. I to robimy – używając tworzyw sztucznych w nadmiarze, stosując jednorazowe opakowania i śmiecąc na potęgę. Liczby są przerażające:

co roku na świecie produkowanych jest 330 mln ton plastiku;
do mórz i oceanów trafia do 13 mln ton śmieci z tworzyw sztucznych;
obywatel UE przeciętnie produkuje średnio 31 kg plastikowych odpadów rocznie;
w Europie co roku powstaje 25 milionów ton śmieci z tworzyw sztucznych, a recyklingowi poddawana jest zaledwie ⅓ z nich.

W rezultacie plastik zatruwa całe ziemskie środowisko. Cząstki mikroplastiku (sprawdź, czym jest mikroplastik i dlaczego Ty także go produkujesz) znajdują się w układach pokarmowych 90% ptaków i ryb morskich, a Ty co tydzień zjadasz blisko 5 gramów mikroplastiku (tyle waży karta kredytowa). Pijesz go także go z wodą – mikroplastik znaleziono go w 90% wód butelkowanych, a 72% wody w kranach w Europie zawiera ok. czterech włókien mikroplastiku w każdym litrze. Plastik zanieczyszcza nawet Himalaje – jego cząstki odkryto w deszczówce, arktycznym lodzie i na wysokości 8440 metrów – w śniegach pod szczytem Mount Everestu.

Ekologiczne materiały zamiast plastiku – dlaczego warto?

Na szczęście światowe rządy powoli orientują się, że pozwalając na plastikową nadprodukcję, zabijamy Ziemię. W Unii Europejskiej obowiązuje już zakaz wykorzystywania i sprzedaży produktów jednorazowego użytku (jeśli mają ekologiczne odpowiedniki). Plastiki, których jeszcze nie można zastąpić, mają być zredukowane liczebnie do 2025 roku (np. co najmniej 90% plastikowych butelek do napojów ma być zbierane i poddawane recyklingowi do tego czasu). Recykling tworzyw sztucznych to oczywiście dobre, ale niewystarczające rozwiązanie (tym bardziej, że jest drogi i tylko część tworzyw się do niego nadaje). Co jeszcze możemy zrobić, by uratować się przed plastikową zagładą? Przestawić się na stosowanie tworzyw biodegradowalnych!

Co zamiast plastiku? Poznaj tworzywa biodegradowalne

Czym są tworzywa biodegradowalne? Materiały biodegradowalne są produkowane z tworzyw sztucznych wytwarzanych w procesie polimeryzacji. Ich cechą charakterystyczną jest to, że tworzywa biodegradowalne są całkowicie rozkładane przez mikroorganizmy (bakterie i grzyby). Dane tworzywo uważa się za biodegradowalne, jeśli w całości ulega rozkładowi w glebie lub w wodzie w ciągu 6 miesięcy. Z tworzyw biodegradowalnych po ich utylizacji zostaje dwutlenek węgla, metan, woda, biomasa i materiały nieorganiczne. Oznacza to, że ich recykling jest dużo bardziej skuteczny niż recykling tworzyw sztucznych.

Z czego powstają materiały biodegradowalne? Otrzymuje się je z surowców odnawialnych (np. cukry z kukurydzy). Do surowców odnawialnych wykorzystywanych do produkcji tworzyw biodegradowalnych należą także: zboże, drewno, trzcina cukrowa, skrobia z ziemniaków. Tworzywa biodegradowalne można wyprodukować także z surowców petrochemicznych (do podstawowych surowców petrochemicznych należą węglowodory, z których składa się ropa naftowa i gaz ziemny).

Co zamiast plastiku? Poznaj tworzywa biodegradowalne

Gdzie stosuje się tworzywa biodegradowalne?

Tworzywa biodegradowalne uznawane są za ekologiczne materiały i są stosowane przy produkcji różnych wyrobów. Tworzy się z nich np. opakowania biodegradowalne i folie kompostowe. Opakowania biodegradowalne są z powodzeniem używane m.in. w przemyśle kosmetycznym – służą do pakowania kremów, żeli do kąpieli, szamponów i innych środków myjących. Jakie materiały ekologiczne mieszczą się w gronie tworzyw biodegradowalnych? Są to m.in.:

polilaktyd (PLA) – polihydroksymaślan (PHB)
polikaprolakton (PCL)
poliglikolid (PGA)
polihydroksyalkaniany (PHA)
skrobia modyfikowana
PET modyfikowany

Najważniejsze obecnie stosowane komercyjnie tworzywa biodegradowalne to polilaktyd (PLA), polihydroksyalkaniany (PHA). Produkty i opakowania biodegradowalne wytwarza się także ze mieszanek i pochodnych skrobi (a także skrobi termoplastycznej), jak również z mieszanek i pochodnych celulozy. Około 40% wszystkich wytwarzanych tworzyw biodegradowalnych produkowane jest z całkowicie biodegradowalnego polilaktydu (PLA), który ma właściwości wytrzymałościowe podobne do właściwości polistyrenu (z którego wytwarzany jest m.in. styropian). Jego czas rozkładu w kompoście to 45-60 dni.

Jak rozpoznać materiały ekologiczne – tworzywa biodegradowalne?

Na pierwszy rzut oka nie odróżnisz ich od innych tworzyw sztucznych, musisz więc szukać na opakowaniu symbolu oznaczającego, że są to materiały biodegradowalne (bądź przeznaczone do kompostowania). Jakich oznaczeń szukać?

norma EN 13432 – dla tworzyw kompostowalnych w Europie (oznacza ona, że minimum 90% takiego opakowania ulegnie biodegradacji w czasie 6 miesięcy kompostowania)
norma ASTM D6400 – dla tworzyw kompostowalnych w USA
norma ISO 17088 – dla tworzyw kompostowalnych według Międzynarodowej Organizacji Normalizacji

Jeżeli chcesz mieć pewność, że dane produkty z biotworzywa nadają się na kompost, sprawdź, czy mają na opakowaniu znak „OK compost”, który świadczy o otrzymaniu certyfikatu kompostowalności. Znak „OK compost HOME” widnieje na opakowaniach, które możesz kompostować w domowym kompostowniku (w którym panują niższe temperatury niż w przemysłowym). Certyfikat „OK compost INDUSTRIAL” oznacza, że produkt musi zostać skompostowany przemysłowo. Do uzyskania każdego z certyfikatów niezbędne jest wcześniejsze spełnianie przez produkt wymogów europejskiej normy EN 13432.

Materiały ekologiczne i recykling tworzyw sztucznych – zadbaj o planetę!

Dlaczego warto kupować produkt z tworzyw biodegradowalnych? Ponieważ recykling tworzyw sztucznych jest wciąż trudny i mało efektywny. Na szczęście na rynkach pojawia się coraz więcej produktów w biodegradowalnej wersji, które zaczynają wypierać swoich plastikowych poprzedników.

Jakie biodegradowalne zamienniki możesz wybrać? Choćby jednorazowe biodegradowalne kubki, talerze i sztućce (choć i tak lepsze z punktu widzenia ochrony środowiska są wielorazówki, których po jednym posiłku nie wyrzucasz do kosza), pieluchy i opakowania na nie. Pojawia się też coraz więcej biodegradowalnych artykułów kosmetycznych i higienicznych dla dorosłych i dzieci (a nawet jednorazowe nocniki), takich jak chusteczki do makijażu i chusteczki dla dzieci, podpaski i tampony, szczoteczki do zębów i włosów czy blendery do makijażu.

Materiały ekologiczne mogą być także używane przy dbaniu o porządek w domu (worki na odpady, jednorazowe rękawiczki, płyny do sprzątania) jak i do sprzątania po pupilu (worki na psie odchody). Przydadzą się także w kuchni (torebki na kanapki, folia spożywcza), choć w tej ostatniej lepiej postawić na wielorazówki – np. woskowijki mogące zastąpić pojemniki plastikowe do przechowywania żywności czy wielorazowe słomki do napojów.

Kluczem do ochrony i poprawy stanu środowiska naturalnego jest bardziej odpowiedzialna produkcja i konsumpcja, warto więc zapoznać się np. z filozofią less waste i zacząć ekozmiany od siebie i najbliższego otoczenia. Pomogą Ci w tym produkty z oferty Nabea – u nas znajdziesz nie tylko ekologiczne kosmetyki, ale także eko środki do sprzątania, prania i produkty zero waste. Wpadnij do nas na eko zakupy!