Wolne rodniki

Co to są wolne rodniki?

Wolne rodniki są to cząsteczki tlenowe (atomy) naturalnie występujące w organizmie, które wyróżniają się wśród innych tym, że posiadają tylko jeden elektron (nie mają one pary). Docelowo wszystkie atomy tlenowe powinny posiadać parzystą liczbę elektronów, czasem jednak elektrony gubią się i pozbawiony jednego elektronu atom (wolny rodnik) poszukuje pary wśród innych, zdrowych cząsteczek (nie tylko tlenowych, ale również białkowych), odbierając im potrzebne elektrony. Dopóki proporcje między wolnymi rodnikami a zwalczającymi je przeciwutleniaczami są zachowane, dopóty organizm jest zdrowy. Długotrwałe działanie wolnych rodników i ich przewaga nad przeciwutleniaczami prowadzi jednak do uszkodzeń błon komórkowych i na poziomie DNA, co może prowadzić m.in. do powstawania nowotworów.

Ilość wolnych rodników wzrasta na skutek palenia papierosów, zbyt krótkiego snu, długotrwałego stresu i niezdrowej diety, w tym nadmiaru alkoholu oraz smażonego, wędzonego i grillowanego mięsa. Wolne rodniki pojawiają się też w większej ilości przy nadmiernej ekspozycji na słońce oraz na skutek zanieczyszczeń powietrza.

Wolne rodniki są odpowiedzialne za rozwój miażdżycy, przedwczesne starzenie się skóry i występowanie problemów skórnych takich jak łuszczyca czy egzema. Mają też wpływ na powstawanie choroby Alzheimera, Parkinsona, udary czy demencję, a także mają wpływ na rozwój chorób układu pokarmowego i wydalniczego.

Rozwojowi wolnych rodników zapobiega dieta bogata w antyutleniacze (beta-karoten, witaminę C i E) oraz związki antyoksydacyjne, w tym flawonoidy, obecne m.in. w zielonej herbacie i czerwonym winie wytrawnym.