Prawidłowe mycie rąk: jak skutecznie dezynfekować ręce?

Od początku pandemii przywiązujemy większą uwagę do higieny i częściej niż zwykle myjemy ręce, ale… czy robimy to poprawnie? Czym jest surfaktyna i na czym poleca prawidłowe mycie rąk? Na czym polega profesjonalna dezynfekcja dłoni? Dowiedz się więcej.

Spis treści:

1. Prawidłowe mycie rąk – dlaczego to takie ważne?
2. Preparaty do dezynfekcji biobójcze, antybakteryjne i antyseptyczne — co to znaczy?
3. Jak skutecznie dezynfekować ręce? Instrukcja mycia rąk
4. Surfaktyna – zabójcza dla drobnoustrojów i przyjazna dla skóry
5. Profesjonalna dezynfekcja: to musisz wiedzieć!

Prawidłowe mycie rąk — dlaczego to takie ważne?

Higieniczne mycie rąk ma duży wpływ na zachowanie zdrowia i zwiększenie odporności. W miejscach publicznych jest mnóstwo bakterii i wirusów. Nieumyte po wyjściu z toalety czy ze sklepu dłonie mogą być nośnikiem wielu chorób wirusowych i bakteryjnych, dlatego powinieneś je regularnie myć — nawet kilka razy dziennie.

Jak dochodzi do zakażenia? Wystarczy, że zjesz np. jabłko, trzymając je w nieumytej ręce. Wirusy czy bakterie, które rozprzestrzeniają się drogą kropelkową, przeniosą się wówczas z rąk na błony śluzowe ust czy nosa i trafią do Twojego organizmu. Wówczas, by zachorować, wystarczy tylko osłabiona odporność. Jak skutecznie dezynfekować ręce i jakich środków używać? Czym środki do dezynfekcji rąk i powierzchni różnią się między sobą? Poznaj szczegóły.

Preparaty do dezynfekcji biobójcze, antybakteryjne i antyseptyczne — co to znaczy?

Dla zrozumienia, dlaczego higieniczne mycie rąk zapobiega rozprzestrzenianiu bakterii i wirusów kluczowe są dwie definicje: dezynfekcja i antyseptyka. Podczas dezynfekcji niszczone są formy wegetatywne drobnoustrojów. Do pozbywania się zarazków mogą być również uważane preparaty dezynfekujące – antyseptyczne. Co to znaczy? 

Antyseptyka to bezpieczna dla człowieka, profesjonalna dezynfekcja skóry (a także błon śluzowych lub uszkodzonych tkanek). Antyseptyczne preparaty są stosowane w ambulatoriach i szpitalach przy odkażaniu narzędzi i sprzętu. Są one bezpieczne dla ciała człowieka, niszcząc jednocześnie strukturę bakterii i wirusów.

Wirusy posiadają własny materiał genetyczny w postaci kwasów nukleinowych (RNA lub DNA), zamknięty w cząsteczce, którą otacza „płaszcz” z białka, nazywany kapsydem. Część wirusów, noszących miano otoczkowych, ma również białkowo-lipidową osłonkę, dzięki której mogą zainfekować żywy organizm. U wirusa SARS-CoV-2 z tej otoczki wystają przypominające koronę wypustki, od których wzięła nazwę rodzina koronawirusów.

Bakteria ma zaś budowę komórkową – jest dużo bardziej skomplikowana od wirusa i w przeciwieństwie do niego żywa – ale również posiada błonę lipidową. I tu właśnie wkracza mydło, które jako związek powierzchniowo czynny niszczy lipidowe „zbroje” wirusów i bakterii, przez co uśmierca bakterie i dezaktywuje wirusy. Dodatkowo rozrywa także wiązania chemiczne, dzięki którym patogeny przylegają do naszej skóry. Oderwane i otoczone cząsteczkami mydła wraz z mydlinami lądują w odpływie umywalki.

Określenie „antybakteryjny” na opakowaniu kosmetyku nie oznacza jednocześnie, że jest on bakteriobójczy. Taki produkt nie sprzyja rozwojowi bakterii lub pomaga usunąć je ze skóry, ale wcale nie daje gwarancji, że dany produkt zabija bakterie i dezaktywuje wirusy.

W taki sposób działają biobójcze środki do dezynfekcji rąk i powierzchni. Środki biobójcze mają też jednak swoje wady. W procesie dezynfekcji eliminują one wszystkie znajdujące się na niej mikroorganizmy, także te należące do naszej prawidłowej mikroflory skóry. Zniszczenie naturalnej mikroflory może prowadzić do infekcji patogenami. Z tego względu podczas kuracji antybiotykowej lekarze zalecają suplementację probiotykami i preparaty osłonowe. Jeżeli więc masz taką możliwość, stosuj inne, mniej agresywne środki.

Czy alternatywą mogą być preparaty na bazie alkoholu? To w końcu najczęściej używane środki do dezynfekcji rąk i powierzchni. Ich bazą w składzie jest najczęściej etanol lub izopropanol. Alkohol dezaktywuje wirusy, pod warunkiem, że w produkcie do dezynfekcji jego stężenie wynosi co najmniej 60%. Wówczas taki środek, podobnie jak mydło, zniszczy otoczki lipidowe wirusa.

Taki produkt nie usuwa jednak mikroorganizmów ze skóry. Zrobi to mydło, które ma odczyn zasadowy i tworzy tym samym nieprzyjazne dla wirusów środowisko. Nie mogą się w nim one replikować. Jeśli masz środek na bazie alkoholu, przetrzyj nim dłonie i umyj je od razu mydłem (np. antybakteryjnym mydłem do rąk Bisou). Taka kombinacja nie pozostawi wirusom żadnych szans na przetrwanie.

Jak więc i czym myć dłonie, by pozbyć się drobnoustrojów? Czy na pewno wiesz, jak skutecznie dezynfekować ręce? Poznaj przydatne wskazówki i sprawdź, czy robisz to poprawnie!

Jak skutecznie dezynfekować ręce? Instrukcja mycia rąk

Higieniczne mycie rąk to kwestia zarówno długości mycia, jak i odpowiedniej techniki.

Prawidłowe mycie rąk w 10 krokach:

1. Nałóż na wewnętrzną stronę dłoni mydło lub wybrany środek do dezynfekcji.
2. Pocieraj o siebie wewnętrzne strony dłoni.
3. Połóż jedną dłoń na grzbiecie drugiej i przepleć palce obu rąk, potrzyj i zmień dłonie.
4. Złóż dłonie razem, przeplatając palce.
5. Splatając palce, schowaj grzbiet palców dłoni w drugiej dłoni.
6. Zaciśnij kciuk drugą dłonią i pocieraj ruchem obrotowym, następnie zmień dłonie.
7. Pocieraj obrotowo jedną dłoń do przodu i do tyłu zaciśniętymi palcami drugiej ręki, zmień dłonie.
8. Opłukaj ręce pod bieżącą wodą.
9. Zakręć wodę przez ręcznik lub łokciem — najlepiej bez użycia dłoni.
10. Za pomocą jednorazowego papierowego ręcznika osusz dłonie.

Lista wydaje się być długa i skomplikowana, jednak w praktyce czynności te są bardzo proste i nie zajmują wiele czasu. Weź ją sobie do serca, a utrudnisz bakteriom i wirusom przenikanie do Twojego organizmu.

Najczęstsze błędy w myciu rąk — czy Ty też je popełniasz?

Częstą sceną w publicznej toalecie jest niedbałe przepłukanie dłoni pod bieżącą wodą. Takie „mycie” rąk zajmuje zwykle średnio ok. 5-10 sekund i w żaden sposób nie spełnia swojej roli. Podczas mycia rąk często pomijane są:

• palce, w tym ich wewnętrzna strona,
• przestrzeń między nimi,
• kciuk, a konkretnie jego nasada.

Wiele osób w rzeczywistości myje tylko wewnętrzną i zewnętrzną stronę dłoni. Pozostałe, wymienione części dłoni pozostają zaniedbane.

Poświęć 30 sekund i skup się na dokładnym myciu rąk — z korzyścią dla swojego zdrowia.

Surfaktyna — zabójcza dla drobnoustrojów i przyjazna dla skóry

Jeśli myjesz ręce częściej niż 2-3 razy dziennie, postaw na łagodne dla skóry, a jednocześnie skuteczne preparaty. W składach mydeł i żeli do dezynfekcji poszukaj surfaktyny.

Substancja ta jest w pełni naturalna i roślinna. Powstaje ze świeżych wytłoczyn rzepaku używanych do wytwarzania oleju rzepakowego. W procesie produkcji biokosmetyków z surfaktyną do wytłoczyn dodawane są wyselekcjonowane szczepy mikroorganizmów, a całość jest poddawana procesowi biorafinacji. Polega on m.in. na stałym mieszaniu wsadu w dodatniej temperaturze 27 stopni C i w obecności tlenu.

Surfaktyna używana w mydłach i żelach myjących (np. w produktach Only Bio Only Eco) wykazuje wysoką zdolność do zmniejszania napięciowego cieczy, przez co efektywnie myje i czyści. Skuteczność surfaktyny opiera się na właściwościach emulgujących tłuszcze [1].

Surfaktyna ma też działanie przeciwbakteryjne [2]. Jednocześnie nie niszczy ona zamieszkujących Twoją skórę „zdrowych” bakterii probiotycznych, np. Lactococcys lactis, które tworzą naturalną barierę ochronną naskórka.

Udowodniono, że surfaktyna wykazuje również aktywność antywirusową, np. wobec wirusa HIV. [3] Według naukowców istnieje więc wysokie prawdopodobieństwo, że zadziała również na wirusa SARS-CoV-2 [4].

Profesjonalna dezynfekcja: to musisz wiedzieć!

Prawidłowe mycie rąk czy wybór odpowiednich środków do dezynfekcji rąk i powierzchni to nie wszystko, na co powinieneś zwrócić uwagę. W związku ze światową sytuacją epidemiologiczną zwiększył się popyt na środki higieny osobistej. Z tego względu część producentów wprowadza na rynek produkty tanie, ale nie spełniające podstawowych funkcji antyseptycznych.

W biobójczych detergentach i produktach z chemii gospodarczej często znajdziesz triklosan. Jest to organiczny związek chemiczny o właściwościach bakteriobójczych i antygrzybicznych. Regularne stosowanie preparatów z triklosanem powoduje, że bakterie uodparniają się na jego działanie. Może on też wywoływać reakcje alergiczne. Pojawiają się także doniesienia o jego wpływie na gospodarkę hormonalną organizmu (co pokazały badania na zwierzętach).

Komisja Unii Europejskiej w 2014 roku określiła, że triklosan może być używany jako środek konserwujący w produktach gotowych, takich jak mydła, żele, dezodoranty, pasty do zębów i inne w stężeniu nie większym niż 0,3%. Od stycznia 2017 r. decyzją Komisji (UE) 2016/110 zakazane stosowanie triklosanu jako substancji dezynfekującej w produktach biobójczych do higieny skóry i skóry głowy (np. w płynach do dezynfekcji rąk) zostało zakazane.

Bardzo wartościowymi, a przy tym bezpiecznymi i naturalnymi składnikami kosmetyków do dezynfekcji są olejki eteryczne, szczególnie olejek z drzewa herbacianego. Ma on właściwości antyseptyczne, bakteriobójcze, grzybobójcze i przeciwwirusowe. Olejek nie zaburzy mikrobiomu skóry (jej flory bakteryjnej). W przeciwieństwie do innych antyseptyków nie zaszkodzi Ci nawet używany w czystej formie i codziennie. Olejek z drzewa herbacianego zawiera m.in. mydło antybakteryjne Tea Tree Malaleuca czy żel do mycia rąk O’Right.

Najlepsze kosmetyki czy preparaty do dezynfekcji są skuteczne, bezpieczne i delikatne dla skóry jednocześnie. Właśnie takie znajdziesz w ofercie drogerii internetowej Nabea.

Sprawdź naszą ofertę i poznaj siłę natury. Zaopatrz się niezbędne produkty antybakteryjne bez zbędnych ulepszaczy, sztucznych barwników i chemicznych składników aktywnych.

Bibliografia:

[1] Pałka A.: Obecne i potencjalne zastosowanie związków pochodzenia mikrobiologicznego w przemyśle kosmetycznym [w:] Biotechnologia.pl (https://biotechnologia.pl/kosmetologia/obecne-i-potencjalne-zastosowanie-zwiazkow-pochodzenia-mikrobiologicznego-w-przemysle-kosmetycznym,18999).

[2] https://cordis.europa.eu/article/id/169761-signalling-in-bacterial-biofilms/pl.

[3] Krasowska A.: Biomedyczna aktywność biosurfaktantów [w: Phmd.pl], (http://31.186.81.235:8080/api/files/view/3487.pdf).

[4] Chowdhury T., Baindara P., M. Mandal S.: LPD-12: a promising lipopeptide to control COVID-19 [w: Ncbi.nlm.nih.gov] (https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7647407/).