Latające kleszcze - czy strzyżak jeleni jest niebezpieczny?

Strzyżak jeleni często bywa nazywany latającym kleszczem. W rzeczywistości jednak nie należy do grupy pajączków, tylko muchówek, z rodziny wpleszczowatych (Hippoboscidae), zwanych też narzępikowatymi. Owady występują głównie w lasach i są pasożytami bytującymi na ssakach z rodziny jeleniowatych, czyli na jeleniach, sarnach i łosiach.[1] W dzisiejszym artykule odpowiemy na pytanie, czy stanowią zagrożenie dla człowieka.

Jak wygląda kleszcz ze skrzydłami?

W pierwszej kolejności odpowiedzmy na pytanie, czy kleszcze mają skrzydła. Odpowiedź brzmi nie. Kleszcze z gromady roztoczy bytują w trawach oraz źdźbłach roślin sięgających metra, gdzie wyczekują żywiciela. Skrzydła posiada natomiast tzw. kleszcz jeleni, czyli strzyżak z rodziny muchówek. Owad odrzuca je jednak zaraz po znalezieniu żywiciela.[2]

Jest to rodzaj krwiopijnych much o wielkości około 5-6 mm, które bytują na skórze i w sierści zwierząt z rodziny jeleniowatych. Zarówno samce, jak i samice są przystosowane do prowadzenie pasożytniczego trybu życia. Odznaczają się krępym ciałem oraz silnie spłaszczoną częścią grzbietowo-brzuszną. Mają brązowoszare zabarwienie oraz odwłok pokryty szczecinką. Dzięki silnie rozstawionym odnóżom posiadają zdolność utrzymywania się na pojedynczych włosach. Ich skrzydła mają przy tym zredukowaną zdolność lotu.[3]

Czy strzyżak jeleni jest niebezpieczny?

Kleszcze ze skrzydłami uchodzą za uciążliwe owady, jednak nie stwarzają zagrożenia dla zdrowia ludzi. Ugryzienia mogą jednak powodować świąd oraz reakcję alergiczną. Kleszcze atakujące przeważnie jelenie, nie przenoszą jednak groźnej dla zdrowia boreliozy w przeciwieństwie do powszechnie występujących w parkach i lasach pajęczaków.[4] Jeśli planujesz wyprawę do lasu, nie zapomnij jednak o zastosowaniu odpowiednich środków na fruwające kleszcze oraz inne owady. W ofercie naszego sklepu Nabea znajdziesz produkty, które uchronią Cię przed dyskomfortem oraz ewentualnymi powikłaniami zdrowotnymi.

Latające kleszcze są bowiem wyjątkowo uciążliwe. Ich ciało jest płaskie, a odnóża wyposażone zostały w pazury i przylgi, co utrudnia ich usunięcie z powierzchni skóry. Powstałe ranki nie są groźne dla zdrowia, mogą się jednak zaogniać, co przedłuża leczenie nawet do dwóch tygodni. Warto podkreślić, iż po znalezieniu żywiciela, gubią skrzydła oraz mogą bytować i rozmnażać się w sierści zwierząt przez dłuższy czas. Z tego powodu często kojarzą się z wszami lub kleszczami.[5]

Gdzie występują latające kleszcze w Polsce?

Strzyżak jeleni jest powszechnie występującym owadem na terenie Europy oraz Ameryki Północnej. Spotkamy go w lasach w całej Polsce. Muchówki odznaczają się jednak sezonowością występowania. Każdego roku żeruje jedynie jedno pokolenie dorosłych owadów. Na naszym kontynencie możemy spotkać go w okresie od sierpnia do września. Muchówka najczęściej atakuje przy tym łosie, u których poziom zarażenia sięga według szacunków nawet 80-100%.[6]

Mimo iż kleszcze jelenie strzyżaki nie są wektorem chorób przewlekłych, ich ugryzienie może wywoływać dyskomfort. Należy przy tym pamiętać o działaniach profilaktycznych chroniących przed kleszczami. Po każdej wyprawie do lasu warto sprawdzić ciało, aby uniknąć zarażenia boreliozą. Stosowanie odpowiednich preparatów i innych środków ochrony pozwoli na optymalne zabezpieczenie przed owadami i pajęczakami.