Czym grozi niedobór witaminy D?

Niedobory witaminy D3 są powszechne – ma je aż 90% zdrowych Polek i Polaków. Czym grozi Twojemu zdrowiu zbyt niski poziom „słonecznej” witaminy i jak mu zapobiec?

Spis treści:

1. Na co wpływa witamina D?
2. Skąd wynika brak witaminy D3 w organizmie?
3. Jak zadbać o odpowiedni poziom witaminy D3?

Na co wpływa witamina D?

Jak wynika z badań witamina D jest obecna we wszystkich komórkach organizmu. Można więc powiedzieć, że wpływa dosłownie na każdy aspekt naszego codziennego funkcjonowana. Jeszcze kilkadziesiąt lat temu sądzono, że jej brak w organizmie objawia się głównie krzywicą u dzieci. Dziś wiemy, że to nie jedyne objawy, jakie powoduje brak witaminy D3. Objawy u dorosłych powodowane przez niedoborem „słonecznej” witaminy to także m.in.:

• niższa odporność;
• wyższe ryzyko cukrzycy typu 1 i 2, nadciśnienia, chorób układu sercowo-naczyniowego, autoimmunologicznych i degeneracyjnych;
• problemy z zajściem w ciążę i ryzyko powikłań w jej trakcie;
• zwiększone ryzyko demencji i osteoporozy u seniorów. 

Jak widać brak witaminy D3 w organizmie może odbijać się na zdrowiu na wiele sposobów – i to przez całe życie, od dzieciństwa aż do starości. 

Skąd wynika brak witaminy D3 w organizmie?

Brak witaminy D3 – przyczyny tego stanu rzeczy są dwie, ponieważ witaminę D możemy dostarczyć sobie na dwa sposoby. Pierwszy to spożywanie bogatych w nią pokarmów, np. tłustych ryb morskich (łososia, makreli, śledzi), produktów mlecznych i jaj. Drugi to kąpiele słoneczne – ponieważ witamina D3 powstaje w naszej skórze pod wpływem słońca. Problem w tym, że z jedzeniem jesteśmy w stanie spożyć zaledwie 20% ilości witaminy D3, jakiej codziennie potrzebuje organizm. Resztę powinniśmy czerpać ze słońca. Aby dostarczyć sobie odpowiednią dzienną dawkę witaminy D należy  przebywać na słońcu przez co najmniej 15 minut, tak, by jego promienie docierały co najmniej do 18% powierzchni ciała (odsłonięte ręce i nogi). Jednak w naszej szerokości geograficznej od października do marca do Ziemi dociera zbyt mało promieni słonecznych, by  ludzki organizm mógł wyprodukować niezbędną mu ilość witaminy D. Co więcej, nawet gdy nasłonecznienie jest wystarczające (od kwietnia do września), często i tak nie zachodzi w skórze wystarczająca synteza witaminy D. Dlaczego? Ponieważ wychodząc na słońce stosujemy kosmetyki do opalania z filtrami UV, które blokują wytwarzanie witaminy D w skórze nawet w 90% (w mniejszym stopniu robią to także produkty wzmagające pigmentację skóry, np. samoopalacze). 

Zdaniem eksperta:

Do czynników wpływających na syntezę witaminy D3 należą: szerokość geograficzna, stopień nasłonecznienia, pora roku, grubość pokrywy chmur, powierzchnia skóry eksponowanej na promieniowanie, stopień pigmentacji skóry, wskaźnik masy ciała BMI i wiek – u seniorów zmniejsza się zdolność do syntezy witaminy D3 w skórze.

Mgr farmacji Kamila Kulbaka

Wiesz już, co powoduje brak witaminy D w organizmie i jakie są skutki niedoboru witaminy D. Teraz pora sprawdzić co zrobić, by brak witaminy D3 nigdy więcej nie był Twoim problemem.

Jak zadbać o odpowiedni poziom witaminy D3?

Jak uzupełnić witaminę D? Najlepszym wyjściem jest suplementacja, która dla osób mieszkających w Polsce jest zalecana od września do kwietnia, lub przez cały rok, jeśli nie ma wystarczającej ekspozycji na słońce.

Zdaniem eksperta:

Dawka zalecana przy suplementacji witaminy D3 zależna jest od wieku i masy ciała:

• u noworodków i niemowląt do 6 m.ż. 400 IU, od 6 m.ż. 400-600 IU 
• dzieci i młodzież (w zależności od masy ciała) 600-1000 IU – suplementacja zwłaszcza w miesiącach od września do kwietnia
• dorośli i seniorzy (w zależności od masy ciała) – 800-2000 IU od września do kwietnia lub przez cały rok zwłaszcza po 65 r. ż.

W przypadku niedoboru witaminy D3 stwierdzonego w badaniu laboratoryjnym obowiązują dawki ustalone przez lekarza. W przypadku osób z nadwagą czy otyłością rekomendowane dawki witaminy D3 są  większe i należy ustalić je po konsultacji z lekarzem. Terapia powinna trwać około 3 miesięcy, a jej celem jest uzyskanie stężenia witaminy D3 w surowicy na poziomie powyżej 30 ng/ml.

Mgr farmacji Kamila Kulbaka

Co jeszcze warto wiedzieć o suplementacji witaminy D3? To, że należy ona do grupy witamin rozpuszczalnych w tłuszczach i powinna być podawana razem z posiłkiem. 

Zdaniem eksperta:

Na rynku znajduje się występuje wiele preparatów witaminy D3 w postaci leków i suplementów diety w różnych postaciach farmaceutycznych – krople, aerozole do jamy ustnej, kapsułki twist-off, kapsułki  i tabletki. Przy wyborze postaci leku należy kierować się wygodą podania leku i wiekiem pacjenta. Postać witaminy D3 ma znaczenie zwłaszcza w przypadku dzieci bądź osób mających problem z połykaniem – rekomendowane są wówczas krople bądź aerozole do stosowania w jamie ustnej. W przypadku starszych dzieci, młodzieży i osób dorosłych najczęściej wybierane są tabletki bądź kapsułki.

Mgr farmacji Kamila Kulbaka

W Nabea.pl znajdziesz witaminę D odpowiednią dla całej rodziny – samą w kapsułkach lub w połączeniu z innymi witaminami, np. cenną dla zdrowia kości witaminą K, cynkiem i selenem, w wersji dla wegetarian (w kroplach) i dla dzieci w postaci żelek z pektyny cytrusowej lub wegańskich kropli na oleju MCT, z niemodyfikowanych genetycznie morskich alg. Zapraszamy na zakupy!

Bibliografia:

1. Marcinowska-Suchowierska E., Paweł Płudowski P.: Niedobory witaminy D u osób dorosłych. Medycyna po Dyplomie 2018/10

2. Płudowski P., Karczmarewicz E., Bayer M. et al.: Practical guidelines for the supplementation of vitamin D and the treatment of deficits in Central Europe - recommended vitamin D intakes in the general population and groups at risk of vitamin D deficiency. Endokrynologia Polska, (2013) 64(4), 319-27. PMID: 24002961.

3. Autier P.: Vitamin D status and ill health: a systematic review, 2(1), 76-89