Alergen

Co to jest alergen?

Alergen to substancja lub czynnik, który wywołuje reakcję uczuleniową – przeważnie są to białka komórek roślinnych lub zwierzęcych. Alergen (inaczej antygen) inicjuje i odpowiada za pojawienie się w organizmie przeciwciał IgE, czyli zależnej reakcji alergicznej 1. typu. Organizm rozpoznaje antygen jako substancję obcą, która wywołuje w układzie odpornościowym reakcję obronną (uczuleniową). 

W zależności od typu reakcji uczuleniowej wyróżnia się alergen wziewny, kontaktowy lub pokarmowy. W reakcji na przeciwciała i receptory uczulonych limfocytów wyprodukowanych podczas tej reakcji powstają reakcje uczuleniowe, które objawiają się np. wypryskami, biegunkami, zaparciami, występowaniem rumienia, pokrzywką, łzawieniem oczu, dusznościami lub kaszlem. 

Alergen wziewny to np. roztocza kurzu, pyłki roślin, sierść zwierzęca czy pleśń. Do najczęstszych alergenów pokarmowych zalicza się m.in. orzechy, skorupiaki, mleko czy cytrusy. Alergenem kontaktowym może być np. biżuteria, zapięcie paska, czy metalowe guziki przy odzieży. Istnieją również alergeny związane z miejscem pracy – alergenem może być lateks w rękawiczkach medycznych lub mąka w piekarni. Alergenem może być też jad owadów czy substancje zawarte w lekach. 

Alergen może wywołać zarówno lekkie reakcje uczuleniowe, jak i przewlekłe choroby i schorzenia, w tym astmę, alergiczny nieżyt nosa, obrzęk naczynioruchowy, czy też alergiczne zapalenie spojówek. Najostrzejszą i najbardziej niebezpieczną dla zdrowia formą alergii jest wstrząs anafilaktyczny, który prowadzi do tachykardii, zawrotów głowy, obniżenia ciśnienia tętniczego krwi, silnych duszności i znacznego obrzęku naczynioruchowego. Wstrząs anafilaktyczny może doprowadzić do omdlenia, a nawet niewydolności oddechowej i zgonu.