Oksytocyna - funkcje i działanie

Oksytocyna to hormon produkowany w podwzgórzu, występujący zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. Nazywana jest hormonem miłości, lecz odgrywa bardzo istotną rolę w procesie nawiązywania relacji na linii rodzic-dziecko, a także w czasie samego porodu. Na czym polega działanie oksytocyny?

Podstawowe funkcje oksytocyny

W organizmie każdego człowieka wydzielana jest oksytocyna. Funkcje, jakie pełni, mają wieloraki charakter. Nie bez powodu jest ona nazywana hormonem miłości - sprawia, że partnerzy wydaj się sobie bardziej atrakcyjni, a także odpowiednio dobrani pod względem seksualnym. Mężczyznom hormon ten pomaga osiągnąć erekcję, natomiast u kobiet wzmacnia orgazm oraz przyczynia się do pobudzania instynktu macierzyńskiego. Jednocześnie podkreśla się rolę, jaką w medycynie, a zwłaszcza ginekologii odgrywa oksytocyna. Wywoływanie porodu, obkurczanie mięśni macicy po cesarskim cięciu czy poronieniu to główne przyczyny, dla których jest podawana kobietom na oddziałach położniczych.

Oksytocyna a poród

Oksytocyna przy porodzie ma za zadanie przede wszystkim wywołać skurcze macicy, a także doprowadzić do zgładzenia szyjki. Może być ona podawana w formie syntetycznej, celem wywołania porodu. Podanie oksytocyny zaleca się zwłaszcza w przypadku gdy:

• ciąża liczy więcej, niż 40 tygodni,
• skurcze nie występują regularnie,
• poród nadmiernie się przedłuża,
• doszło do przedwczesnego pęknięcia pęcherza płodowego.

Skurcze po oksytocynie powinny przybrać na sile, jednocześnie przyczyniając się do postępu akcji porodowej. Hormon ten może być podany pacjentce również po porodzie, zwłaszcza jeśli mamy do czynienia z atonią macicy, czyli ograniczoną zdolnością do obkurczania. Oksytocyna uwalnia się w sposób naturalny podczas karmienia piersią, zarówno bezpośrednio po porodzie, jak i w późniejszych etapach.

Jak działa oksytocyna u mężczyzn?

Oksytocynę większość osób kojarzy z hormonem wytwarzanym u kobiet, jednak warto mieć świadomość, że działa on również w przypadku mężczyzn. Oksytocyna u mężczyzn ma niemały wpływ na erekcję, pozwala również osiągnąć orgazm, czerpiąc pełnię satysfakcji z życia seksualnego. Jej połączenie z testosteronem sprawia, że panowie po odbyciu stosunku czują się zmęczeni oraz senni, co rzadziej występuje w przypadku kobiet. Badania naukowe dowodzą, że wydzielanie oksytocyny ma duży wpływ na postrzeganie partnerki w kontekście jej atrakcyjności, zwłaszcza seksualnej. Hormon odpowiedzialny jest również za rozwój tak zwanego instynktu tacierzyńskiego, i to jeszcze przed narodzinami potomka. Jego działanie pozwala zbliżyć się przyszłym rodzicom do siebie, zarówno pod kątem emocjonalnym, jak i seksualnym.

Oksytocyna naturalna a syntetyczna

Oksytocyna występuje zarówno w formie naturalnej, jak i syntetycznej. W pierwszym przypadku jest ona wytwarzana przez organizm człowieka, w podwzgórzu. Niemniej jednak w kontekście wywoływania porodu czy po cesarskim cięciu pomocna okazuje się oksytocyna - lek, występujący w formie syntetycznej. Przeznaczony jest on dla lecznictwa zamkniętego, a więc sprzedawany bezpośrednio do szpitali. W Polsce występuje w dwóch formach - do wstrzyknięcia bądź podania w kroplówce. Nie kupimy natomiast takiego leku, jak oksytocyna w tabletkach. Choć hormon ten znajduje szerokie zastosowanie w medycynie, stosowanie go na własną rękę może doprowadzić do wielu powikłań. Warto pamiętać, że o doborze dawki oksytocyny każdorazowo decyduje lekarz prowadzący, także w kontekście wywoływania porodu lub obkurczania macicy już po rozwiązaniu ciąży.