Trądzik ze stresu? Poznaj nietypowe przyczyny trądziku!

2020-11-01

Dawno już nie jesteś nastolatką, a wciąż miewasz wypryski? Przyczyny trądziku nie leżą wyłącznie w wieku. Możliwy jest m.in. trądzik ze stresu, na tle neuropatycznym i inne jego rodzaje. Skąd trądzik w dorosłym wieku i jak sobie z nim poradzić?

Spis treści:

Trądzik ze stresu? Czy to możliwe?
Przyczyny trądziku
Rodzaje trądziku i jak sobie z nimi radzić
Trądzik ze stresu? Sprawdź, jak sobie z nim radzić

Trądzik ze stresu? Czy to możliwe?

Trądzik wbrew pozorom nie jest domeną jedynie młodzieży. Bardzo wiele dorosłych, a wręcz dojrzałych kobiet i mężczyzn przez lata błądzi między gabinetami dermatologów w poszukiwaniu rozwiązania swoich problemów.

Czym jest trądzik, jak powstaje, w czym upatrywać możesz przyczyny trądziku i dlaczego jednym z powodów może być stres? Trądzik to przewlekła choroba dermatologiczna z okresami zaostrzenia zmian i remisji. Rozpoznasz go po stanie zapalnym na twarzy, szyi, dekolcie i plecach — krostkach, grudkach i torbielach, a także otwartych i zamkniętych zaskórnikach. Trądzik w mniejszym lub większym nasileniu ogólnie dotyczy ok. 10% populacji [1].

Co wywołuje trądzik? Przyczyny powstawania zmian skórnych bezpośrednio leżą w ujściu gruczołów łojowych. Martwe komórki rogowej warstwy naskórka nadmiernie się złuszczają, a skóra zaczyna wydzielać zbyt dużą ilość sebum, którego zadaniem jest chronić skórę przed utratą wody. Nadmiar sebum i złuszczone komórki blokują pory skórne i ujścia mieszków włosowych, wywołując znajome zaczerwienienie i stan zapalny [2].

Trądzik ze stresu? Czy to możliwe?

Pojawia się też bakteria Propionibacterum acnes, która odżywia się sebum i w kontakcie np. z ręcznikiem wielorazowym „pomaga” rozsiewać stan zapalny i wypryski dalej [3]. Dlatego tak ważna jest higiena, stosowanie ręcznika papierowego do osuszania twarzy i pielęgnacja kosmetykami antybakteryjnymi.

Co może nasilać trądzik? Przyczyny zaostrzenia problemów skórnych tkwią m.in. w wysoko przetworzonej żywności, ostrych przyprawach (szczególnie pieprzu cayenne), nabiale, paleniu papierosów i alkoholu. Zmiany skórne potęgują również błędy w pielęgnacji, nadmierny wysiłek i stres.

Stres a trądzik: jaka jest zależność między nimi? Stres podnosi produkcję kortyzolu, hormonu, który zwiększa produkcję sebum [4]. Stresujące sytuacje podwyższają też w Twoim organizmie poziom adrenaliny, a jej nadmiar ma wpływ na lipogenezę (w tym wytwarzanie większej ilości sebum). To może, choć nie musi, zwiększać Twoje problemy z cerą [5].

Relacja stres a trądzik to klasyczne błędne koło. Trądzik ze stresu nasila się i często staje się powodem frustracji, smutku, przygnębienia, dyskomfortu czy braku pewności siebie w kontaktach z innymi ludźmi – kolejnym powodem do stresu. Z tego względu podczas leczenia trądziku ważna jest cierpliwość, wytrwałość i obniżenie poziomu stresu, np. za pomocą technik mindfulness [6]. Więcej na ten temat znajdziesz w artykule „Mindfulness – co to? Czym jest MBSR i jak praktykować uważność?”.

Przyczyny trądziku

Gdzie są punkty zapalne – jakie mechanizmy i dolegliwości stoją za powstawaniem trądziku i jakie czynniki mogą je wywołać? Przyczyny trądziku leżą nie tylko w nieprawidłowym funkcjonowaniu gruczołów łojowych — choć to częsty i najbardziej bezpośredni powód.

Inne, często ukryte i mniej oczywiste przyczyny trądziku to [7]:

działanie bakterii beztlenowych i grzybów oraz zakażenie bakteriami gronkowców czy paciorkowców,
zwiększona produkcja męskich hormonów płciowych u obu płci (androgenów),
zaburzenia hormonalne związane ze stresem, ciążą, laktacją, nieodpowiednimi lekami antykoncepcyjnymi czy lekami antydepresyjnymi,
zespół policystycznych jajników (przy jednoczesnej otyłości),
zaburzenia metabolizmu i układu hormonalnego (u osób otyłych).

Ile przyczyn trądziku, tyle jego rodzajów. Czy wiesz, że może się on pojawić nawet u najmłodszych dzieci (jako trądzik noworodkowy)? Poznaj rodzaje trądziku i różnice między nimi.

Rodzaje trądziku i jak sobie z nimi radzić

Najczęstszą odmianą trądziku, również wśród osób dorosłych (u około 80% populacji), jest trądzik pospolity. Jest on chorobą przewlekłą, która po raz pierwszy ujawnia się między 16 a 19. rokiem życia (wówczas jest nazywany trądzikiem młodzieńczym). Jest on skutkiem nieprawidłowej pracy gruczołów łojowych, zaczopowania ujścia porów czy też reakcją na składniki kosmetyków. Może też towarzyszyć chorobie autoimmunologicznej. Możesz go też po prostu odziedziczyć [8].

Trądzik pospolity objawia się nadmiarem zaskórników, wykwitami grudkowymi i krostkowymi, bolesnymi torbielami z ropną wydzieliną w środku. Skóra wydziela nadmiar sebum, a jednocześnie nadmiernie się łuszczy i przesusza w miejscach zapalnych [9]. Trądzik pospolity leczy się miejscowo, za pomocą specjalnych preparatów, kosmetyków i – w ostrym rzucie choroby – antybiotykami przepisanymi przez lekarza.

Rodzaje trądziku i jak sobie z nimi radzić

Trądzik pospolity ze względu na typ zmian skórnych, jakie mu towarzyszą, dzieli się na:

Trądzik krostkowy (lub grudkowo-krostkowy)

Jest to najlżejsza postać zmian. Na skórze twarzy, pleców i ramion pojawiają się drobne krostki i zaskórniki. Pod wpływem zakażenia może wdać się zapalenie i wówczas zmieniają się one w ropne wypryski (trądzik ropowiczy). Może to być spowodowane np. samodzielnym wyciskaniem krost. Trądzik krostkowy jest dziedziczony lub wywoływany zaburzeniami równowagi hormonalnej [10].

Trądzik ropowiczy (ropny)

Ten rodzaj trądziku jest cięższą postacią trądziku pospolitego. Wypryski na twarzy, plecach czy dekolcie wypełniają się ropą i pęcznieją, a skóra wokół nich czerwienieje. Miejsca wokół zmian swędzą i pieką, a stan zapalny pod wpływem działania bakterii w zaczopowanych i zainfekowanych miejscach przechodzi na dalsze partie skóry [11]. Skóra twarzy zmienia wręcz swoją strukturę.

Przy tej postaci trądziku poza leczeniem we współpracy z lekarzem bardzo ważne jest stosowanie antybakteryjnych kosmetyków i utrzymywanie higieny. Twarz najlepiej osuszać jednorazowym ręcznikiem. Ręczniki osoby z trądzikiem ropowiczym nie powinny wisieć obok ręczników pozostałych domowników. Trądzik ropowiczy może też nasilać nadużywanie alkoholu, palenie, przebywanie w zadymionych pomieszczeniach i błędy w diecie [12].

Trądzik ropowiczy (ropny)

Trądzik torbielowaty (torbielowy)

W tej odmianie zmiany skórne są podobne do czyraków i bolesnych, spuchniętych guzków. Mogą być pojedyncze lub łączyć się w grupy. Wewnątrz torbieli znajduje się ropa i krwisto-serowaciejący płyn. Zmiany występują najczęściej na twarzy, pod pachami i na pośladkach, mogą mieć nawet kilka centymetrów. Trądzik torbielowaty występuje zdecydowanie częściej u mężczyzn, gdyż za powstawanie zmian odpowiedzialne są męskie hormony płciowe, androgeny. Powstawanie i wzrost torbieli nasila również nadpotliwość [13].

Trądzik torbielowaty należy konsultować i leczyć w gabinecie lekarskim. Często pozostawia on po sobie blizny, zwłaszcza jeśli zmiany są wyciskane samodzielnie. Nie rób tego, bo w ten sposób przeniesiesz infekcję dalej. Blizny potrądzikowe w tym przypadku można leczyć światłem lasera lub peelingami kwasowymi jeśli nie ma ku temu przeciwwskazań – zabieg daje bardzo dobre efekty.

Istnieją też inne rodzaje trądziku. Jedną z odmian, które szczególnie zaskakują młodych rodziców, jest trądzik noworodkowy. Pojawia się on u nawet 40% maluchów od dnia narodzin do 4. tygodni życia, częściej u chłopców niż u dziewczynek. Zmiany mają łagodny charakter i pojawiają się głównie na twarzy, a rzadziej między włosami, na szyi czy klatce piersiowej [14].

Trądzik noworodkowy jest skutkiem pobudzenia gruczołów łojowych przez androgeny matki i dziecka. Wówczas zwiększa się produkcja sebum, co trwa do około 6. miesiąca życia dziecka. Może on być też skutkiem stosowania kosmetyków z olejami mineralnymi w składzie [15]. Zmiany najczęściej ustępują samoistnie w ciągu trzech miesięcy, choć przy zaskórnikach lekarz może polecić miejscowo kwas salicylowy, azelainowy lub rezorcynę, a przy stanach zapalnych erytromycynę lub nadtlenek benzoilu [16].

Trądzik neuropatyczny

Czym właściwie jest trądzik neuropatyczny? Ta odmiana choroby ma podłoże psychiczne. Zmiany (nawet niewielkie, typu krostkowego) kompulsywnie, pod wpływem emocji zaognia sam chory, uporczywie wyciskając i rozdrapując. Po takim działaniu często zostają nieestetyczne blizny. Trądzik neuropatyczny może też towarzyszyć nieleczonej nerwicy, depresji lub być przejawem stresu, z którym nie radzi sobie chory [17].

Osoby, które rozdrapują zmiany skórne, są skupione na dążeniu do perfekcyjnie gładkiej cery za wszelką cenę. Takie działanie przynosi chwilową ulgę i poczucie kontroli. Oprócz leczenia dermatologicznego w takich przypadkach zalecana jest również konsultacja z psychologiem lub psychiatrą [18].

Trzeba też wspomnieć o trądziku różowatym, który może być konsekwencją niewłaściwej pielęgnacji lub zaniedbania cery naczyniowej. Więcej o nim przeczytasz w osobnym artykule: „Dermokosmetyki na trądzik różowaty: poznaj zasady pielęgnacji przy trądziku różowatym!”.

Trądzik ze stresu? Sprawdź, jak sobie z nim radzić

Trądzik ze stresu lub innego pochodzenia, choć bywa trudną przypadłością, jest możliwy do wyleczenia lub przynajmniej złagodzenia. Jeśli wybór określonego produktu nie jest dla Ciebie łatwy lub nic na Ciebie nie działa, skonsultuj swoje kosmetyki i ich składy ze swoim dermatologiem. Bez względu na indywidualne przyczyny trądziku, naturalne preparaty kosmetyczne i dermokosmetyki coraz częściej i coraz lepiej zwalczają różne odmiany tej choroby. Przekonaj się sama!

Jeśli Twoja skóra jest problematyczna lub reaguje silnie na stres, poznaj koniecznie kilka pomocnych propozycji odpowiednich, kojących produktów. Zobacz, jak w kilku etapach zadbać o cerę trądzikową. Potrzebujesz solidnego, ale łagodnego oczyszczania, nawilżania, łagodzenia i odżywiania.

Ważnym krokiem w pielęgnacji cery trądzikowej jest jej oczyszczanie, a jak wiadomo, nic nie robi tego lepiej niż płyn micelarny. A co jeśli do tego ma jeszcze właściwości przeciwzmarszczkowe? Produkt marzenie! Makijaż zmywaj przeciwzmarszczkowym płynem OnlyBio Bakuchiol & Skwalan. Kosmetyk składa się z 99% produktów pochodzenia naturalnego. Bez problemu usuwa makijaż i nie powoduje podrażnień oczu.

Co takiego wyjątkowego znajduje się w składzie płynu od OnlyBio? Substancje z roślin (skwalan z oliwek i bakuchiol z rośliny Babći) wykazujące biozgodność z sebum w skórze. Warto również podkreślić, że płyn jest rekomendowany przez Polskie Towarzystwo Dermatologiczne!

Drugim obowiązkowym etapem demakijażu (i produktem, który powinnaś stosować do porannego mycia) jest żel myjący lub pianka. Postawić możesz np. na rumiankowy żel do twarzy Sylveco z kwasem salicylowym o stężeniu 2%, który działa antybakteryjnie. Rumianek dodatkowo działa przeciwzapalnie, a pantenol kojąco.

Co jakiś czas wykonuj do tego peeling. Wykorzystaj delikatny peeling do twarzy Gamarde, który usunie martwy naskórek bez obawy o naruszenie równowagi hydrolipidowej.

Od czasu do czasu nakładaj też maseczkę Iossi z czerwoną glinką, granatem i winem. Wino jest pełne resweratrolu, który jest znanym, skutecznym antyutleniaczem. Ekstrakt z granatu zwiększa syntezę ceramidów w naskórku i pomaga go odbudowywać, reguluje proces złuszczania naskórka, zwęża pory i delikatnie oczyszcza oraz odżywia cerę. Czerwona glinka rewitalizuje ją, wchłania nadmiar sebum, absorbuje zanieczyszczenia i martwe komórki naskórka. Skóra zyskuje dzięki niej zdrowy koloryt.

Drugim etapem jest nawilżanie skóry twarzy. Skóra trądzikowa (jednocześnie najczęściej tłusta) oprócz regulacji poziomu sebum, by odzyskać równowagę, potrzebuje wody. Jak jej pomóc? Marka Gamarde oferuje całą gamę produktów nawilżających na bazie wody siarczkowej, która jest sprzymierzeńcem zarówno skóry suchej, jak i trądzikowej czy tłustej.

Wśród z nich znajduje się chociażby lekki fluid nawadniający z sokiem z aloesu, który reguluje pracę gruczołów łojowych, wodą termalną Gamarde, przeciwzapalnym kwasem hialuronowym i olejkiem palmarozowym, który jest naturalnym antyseptykiem, polecanym do skóry tłustej i trądzikowej. Kosmetyk nie zostawia tłustej warstwy na twarzy.

Ulgę i dodatkową dawkę nawilżenia, nawet już po wykonaniu makijażu, przyniesie Ci woda termalna Gamarde. Stosuj ją dla orzeźwienia oraz złagodzenia stanów zapalnych. Regularnie aplikowana zmniejsza zaczerwienienie i koi podrażnienia.

Skóra z trądzikiem wymaga również delikatnego wygładzania i ukojenia – wypryski często są bolesne. Wygładzająca maska z esencją z rokitnika Beauty Mask Ava będzie dla skóry odżywczym kompresem. Rokitnik zawiera ogromną ilość witaminy C, która sprzyja regeneracji skóry trądzikowej i jest antyutleniaczem. W składzie znajdziesz też olej marchewkowy, który poprawia koloryt, a proteiny jedwabiu skutecznie wygładzają i zmiękczają skórę.

Poza zmniejszaniem zmian trądzikowych, nie zapomnij też o innych aspektach pielęgnacji. Podaruj skórze pod oczami młodszy i bardziej wypoczęty wygląd. Stosuj witaminowy koktajl pod oczy z retinolem, witaminą E i C. Możesz też nakładać go na szyję czy okolice ust.

Serum dzięki zawartości retinolu zmniejsza zmiany skórne związane z upływem czasu, a sam retinol przyspiesza również regenerację skóry, co w przypadku cery trądzikowej ma duże znaczenie. Witaminy E i C odmładzają i dodają skórze witalności, a wyciąg z kadzidłowca i olej copaiba łagodzą przebieg trądziku. Działają przeciwzapalnie, a copaiba dodatkowo poprawia wygląd skóry: walczy z jej przebarwieniami i wyrównuje koloryt [19].

Ostatnim, czwartym krokiem pielęgnacji skóry trądzikowej jest odżywianie. Ona również tego potrzebuje! Na dzień polecamy lekki i nietłusty fluid matujący Gamarde – idealny pod makijaż. Kosmetyk zawiera wyciąg z rozmarynu, olejek ze skórki cytryny i ekstrakt z szyszek cyprysa, które skutecznie regulują pracę gruczołów łojowych. Woda lawendowa i olejek goździkowy lekko ściągają i tonizują skórę, zaś olej arganowy przyspiesza gojenie wyprysków i wygładza skórę. W badaniach klinicznych 100% badanych potwierdziło efekt rozjaśnionej, gładkiej i matowej skóry.

Na noc stosuj emulsję Alkmie Call it magic. Nadaje się ona również pod oczy. Substancja FMLT™ SEBOCURE zawiera m.in. wyciąg z korzenia jamu i lukrecji, które regulują wydzielanie sebum i zmniejszają ilość wyprysków. Emulsja zawiera też kompleks GENENCARE OSMS PRO z aminokwasami i osmolitami, który ochroni skórę przed wolnymi rodnikami i czynnikami zewnętrznymi. Wielko- i małocząsteczkowy kwas hialuronowy zapewni nawilżenie skórze, a ekstrakt z zielonej mandarynki rozjaśni i poprawi koloryt.

To oczywiście zaledwie kilka świetnie działających na trądzik kosmetyków, jakie u nas znajdziesz. Dobrze oczyszczona, nawilżona i zadbana skóra odwdzięczy Ci się wygładzoną teksturą, zdrowym kolorytem i zmniejszoną ilością zmian skórnych. Trądzik ze stresu i na innym tle oprócz kosmetyków czy przepisanej przez lekarza kuracji, pomogą Ci zmniejszyć również ćwiczenia mindfulness i dieta. Nie dawaj się stresom. Im będziesz spokojniejsza, tym łatwiej Twój organizm i skóra wrócą do równowagi.