Jaskółcze ziele – właściwości. Jakie zastosowania ma glistnik?
Czy istnieje roślina na kurzajki? Tak, to jaskółcze ziele! Właściwości posiada jednak zdecydowanie więcej. Jak działa glistnik – jaskółcze ziele? Olejek, jak zrobić go samemu? Jak wygląda jaskółcze ziele? Sprawdź odpowiedzi na te pytania i zostań z Nabea początkującą zielarką!
Spis treści:
- Jaskółcze ziele – właściwości. Czym jest glistnik?
- Jaskółcze ziele – zastosowanie. Na co pomoże glistnik?
- Glistnik, jaskółcze ziele – olejek. Jak zrobić go w domu?
Jaskółcze ziele – właściwości. Czym jest glistnik?
Jaskółcze ziele to popularna w całej Polsce wieloletnia bylina, która pochodzi z rodziny makowatych. Jest ona uważana za chwast. Rośnie na łąkach, w parkach, ogrodach i na przydrożach. Skąd pochodzi jej „ptasia” nazwa? Według ludowych podań roślina kwitnie od przylotu do odlotu jaskółek [1]. W podręcznikach do ziołolecznictwa występuje również pod nazwą glistnik. Właściwości rośliny nie kończą się na leczeniu kurzajek (choć z tego jest najbardziej znana). Jak wygląda jaskółcze ziele i po czym je rozpoznasz? Jak działa jaskółcze ziele? Na co możesz je stosować?
Jak wygląda jaskółcze ziele?
Glistnik (jaskółcze ziele, Chelidonium majus L.) dorasta do około 50 cm, choć zdarzają się pojedyncze okazy osiągające nawet 1 m wysokości. Glistnik ma owłosioną i rozgałęzioną łodygę, którą porastają jasnozielone, duże, karbowane i pierzaste liście [2]. Roślina kwitnie od maja do października [3]. Kwiaty jaskółczego ziela są niewielkie i żółte, mają najczęściej po 4 płatki [4]. Owoce rosną w małych strączkach. Glistnik ma ciemnobrunatny, w środku żółto-czerwony korzeń [5].
Co potrafi jaskółcze ziele? Właściwości lecznicze rośliny kryją się w młodych pędach, zbieranych na początku okresu kwitnienia, zwykle w maju i w czerwcu. Po przełamaniu pędu z łodygi wycieka żółty sok, który jest wykorzystywany w leczeniu kurzajek i brodawek, choć nie tylko.
Badania nad białkami obecnymi w soku glistnika prowadzi prof. Robert Nawrot z zespołem naukowców UAM. Badacze wskazują, że białka i inne związki obecne w roślinie tworzą mocny system obronny przed patogenami [6]. Odkrycie to otwiera nowe możliwości w medycynie.
Dr Anna Goździcka-Józefiak i dr Alicja Warowicka z Pracowni Wirusologii Molekularnej UAM odkryły również właściwości fotodynamiczne pewnych alkaloidów w ekstrakcie z jaskółczego ziela. Glistnik działa nie tylko na wirus brodawczaka ludzkiego, ale również inne wirusy z tej grupy, wywołujące raka szyjki macicy. Ekstrakt z rośliny hamuje także rozrost komórek błony śluzowej u kobiet z endometriozą [7].
Glistnik – właściwości rośliny
Jak działa jaskółcze ziele? Właściwości wiruso-, grzybo- i bakteriobójcze to zaledwie niewielka część jego możliwości. W składzie znajdują się wspomniane alkaloidy, w tym:
- koptyzyna,
- sangwinaryna,
- chelidonina,
- chelerytryna.
Mają one działanie antynowotworowe, a ponadto rozszerzają drogi oddechowe i pomagają leczyć kaszel, duszności i regulują pracę serca, przeciwdziałając arytmii i migotaniu przedsionków oraz komór [8].
Chelidonina, sangwinaryna, berberyna i chelerytryna hamują rozwój wirusów. Sangwinaryna pobudza wydzielanie żółci, działa bakteriobójczo, grzybobójczo i niszczy pierwotniaki. Kwas ferulowy i kawowy w glistniku mają właściwości przeciwzapalne, wzmacniają odporność i przeciwdziałają powstawaniu miażdzycy, zapobiegając zlepianiu się krwinek. Chelidonina działa na ośrodkowy układ nerwowy podobnie do jak morfiny, jednak znacznie słabiej i nie powoduje euforii [9].
Poza tym roślina zawiera cenne flawonoidy, saponiny, karoten, kwasy organiczne, glikogen, witaminę C oraz olejki eteryczne.
Jaskółcze ziele – zastosowanie. Na co pomoże glistnik?
Herbata (napar) z ziela jaskółczego, np. Natura Wita – Glistnik Jaskółcze Ziele lub Ziele Glistnika Flos, dzięki obecności dużej ilości alkaloidów wykazuje działanie przeciwnowotworowe. Ponadto zmniejsza ona objawy alergii i pobudza produkcję żółci, przez co korzystnie wpływa na pracę układu pokarmowego. Pomaga też leczyć grzybicę i inne zakażenia wywołane działaniem grzybów Candida albicans [10].
Ziele (maści lecznicze czy dermokosmetyki z jaskółczym zielem) stosowane jest również zewnętrznie, jako roślina na kurzajki, brodawki, a także środek na opryszczkę, hemoroidy i objawy łuszczycy.
Glistnik – roślina na kurzajki
Jak wyleczyć kurzajki? Ci, którzy się z nimi męczyli, wiedzą, że to nie jest proste zadanie – można je wypalać, wycinać, wymrażać, a i tak lubią wracać. Na szczęście istnieje w pełni naturalne remedium, które raz na zawsze pomoże usunąć zmiany skórne – olejek z glistnika.
Raz dziennie (najlepiej wieczorem, po kąpieli) nałóż kroplę olejku lub maści z glistnikiem na zmienioną chorobowo skórę (tylko na samą zmianę!), zaklej plastrem (przylepcem, bez opatrunku) i zostaw na 24 godziny.
Następnego dnia oderwij plaster przed wieczorną kąpielą i ponownie zaaplikuj olejek. I tak do skutku, co u jednych będzie oznaczało 1–2 tygodnie, a u innych może trwać dłużej. Dlaczego? Kurzajki to zmiany chorobowe na skórze, które powstają poprzez zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego HPV. Leczenie olejkiem z glistnika wspiera działanie naszego układu immunologicznego walczącego z wirusami. Jeśli masz słabą odporność, walka będzie trwała dłużej.
Kurzajek pozbędziesz się szybciej, jeśli naniesiesz olejek na skórę z uprzednio usuniętą kurzajką – wówczas składniki aktywne mocniej wnikną w komórki.
Jaskółcze ziele – na co jeszcze stosować?
To jednak nie wszystko, co ma do zaoferowania jaskółcze ziele. Zastosowanie znajduje również w leczeniu chorób układu pokarmowego i dróg żółciowych, w tym zapalenia pęcherzyka żółciowego, kolki żółciowej oraz skurczowych bólów brzucha. Napar z rośliny działa rozkurczowo, uspokajająco i nasennie [11]. Przydaje się również na złagodzenie objawów PMS. Alkaloidy zawarte w jaskółczym zielu obniżają też ciśnienie krwi [12].
Rozcieńczony olejek lub napar z jaskółczego ziela pomaga również na egzemę (związaną z atopowym zapaleniem skóry), podrażnienia po stosowaniu środków czyszczących bez rękawiczek i świąd. Sprawdza się również w przypadku uczulenia na lakier hybrydowy – łagodzi jego objawy [13].
Glistnik, jaskółcze ziele – olejek. Jak zrobić go w domu?
Dlaczego warto mieć w domu glistnik – jaskółcze ziele? Olejek z tej rośliny działa:
- antywirusowo,
- antybakteryjnie,
- przeciwgrzybicznie,
- przeciwzapalnie,
- przeciwbólowo,
- antyalergicznie.
Pomaga on również w walce z modzelami, zmianami trądzikowymi, łuszczycą, czyrakami czy łojotokiem. Oprócz tego nawilża skórę, zapobiega powstawaniu zmarszczek, a także wzmacnia włosy i paznokcie. Przed zastosowaniem zmieszaj go z innym olejem bazowym lub kosmetykiem w proporcjach 1:1 [14].
Na zmiany skórne możesz stosować też sok z ułamanej łodyżki rośliny. Najwygodniej zanurzyć w soku końcówkę patyczka kosmetycznego i przykładać do miejsca zmiany. Przed aplikacją załóż rękawiczki i uważaj, by nie dostał się do oczu. Sok w większej ilości jest trujący i drażni oczy, usta oraz błony śluzowe. Zbyt długa kuracja czy aplikowanie go w miejscach bez zmian skórnych może też doprowadzić do powstania blizn [15].
Olejek z glistnika możesz nabyć u nas (polecamy np. Olejek Glistnik marki Ukraińskie Kosmetyki lub ekstrakt z glistnika Mirolla). Możesz też wykonać samodzielnie macerat olejowy z glistnika, jeśli masz czas, ochotę i dostęp do ziół z pewnego, czystego biologicznie źródła (z dala od zabudowań czy miejskich zanieczyszczeń). Podajemy przepis [16]:
Potrzebujesz:
- 100 ml alkoholu do odkażenia (najlepiej w butelce ze sprayem),
- 1 słoik o pojemności 300–350 ml (dokładnie umyty i zdezynfekowany alkoholem, łącznie z nakrętką),
- 200 g świeżego ziela glistnika (powinien być umyty i osuszony),
- olej z pestek winogron (np. Optima Natura).
Pokrój ziele na kawałki, spryskaj je alkoholem (alkohol oprócz dezynfekcji, pobudza też uwalnianie substancji aktywnych z rośliny). Włóż pokrojone ziele do słoika, dociśnij do ścianek dłonią. Zalej koniecznie do wysokości 1–2 cm ponad poziom rośliny. W przeciwnym razie macerat się zepsuje. Zakręć i pomieszaj poziomo zamkniętym słoikiem (nie potrząsaj ruchem z góry na dół). Odstaw w ciemne miejsce na minimum 2 tygodnie. W międzyczasie codziennie sprawdzaj macerat i zmieszaj go poziomym ruchem, bez otwierania słoika.
Interesujesz się zielarstwem i chcesz prowadzić zioła i ich produkty do swojej pielęgnacji i domowej apteczki? Zapoznaj się koniecznie z innymi naszymi artykułami o ziołach, np. o nagietku: „Nagietek – właściwości i supermoce (nie tylko maść nagietkowa!)” lub o ziołach, które mogą reagować ze słońcem i wywoływać przebarwienia – dowiedz się, które lepiej stosować na noc lub z ochroną przeciwsłoneczną: „Fotouczulające zioła, leki i składniki kosmetyków. Po tym nie wolno się opalać! [LISTA]”.
Jeśli Twoje doświadczenie z ziołami i ich produktami jest niewielkie czy też czujesz się w tej dziedzinie niepewnie, postaw na gotowe ekologiczne i naturalne kosmetyki dostępne w Nabea. Są one bezpieczne i skuteczne. Producenci, w tym polskie marki takie jak Sylveco, Fitomed czy Mokosh garściami czerpią z tradycji polskiego ziołolecznictwa i ludowej pielęgnacji.
Bibliografia:
[1] https://www.kalendarzrolnikow.pl/5595/jaskolcze-ziele-nie-tylko-na-kurzajki
[2], [5] https://www.wapteka.pl/blog/artykul/glistnik-jaskolcze-ziele-skuteczna-bron-nie-tylko-na-kurzajki-na-co-pomaga-i-jak-stosowac
[3] https://www.aptekarosa.pl/blog/251,ziele-jaskolcze-%E2%80%93-wlasciwosci-wystepowanie-zastosowanie.html
[4] https://wylecz.to/ziola/jaskolcze-ziele-na-brodawki-i-odciski-jak-stosowac-wlasciwosci-gdzie-rosnie/
[6], [7] https://amu.edu.pl/uniwersytet/z-zycia-uniwersytetu/newsy/jaskolcze-ziele-i-cudowne-bialko
[8], [10] https://ktomalek.pl/blog/jaskolcze-ziele-glistnik-wlasciwosci-i-zastosowanie/w-1732?bgar=aHR0cHM6Ly93d3cuZ29vZ2xlLnBsLw%3D%3D
[9] https://zielonaesencja.pl/Glistnik-Jaskolcze-Ziele-kontrowersyjny-polski-chwast-o-leczniczych-wlasciwosciach-blog-pol-1626434360.html
[11] https://www.apteka-melissa.pl/blog/artykul/ziele-jaskolcze-wlasciwosci-zdrowotne-w-czym-moze-pomoc,722.html
[12] https://auraherbals.pl/leksykon/glistnik/
[13] https://www.srokao.pl/2020/01/olej-z-glistnika-jaskocze-ziele-kolejny.html
[14] https://bonavita.pl/glistnik-jaskolcze-ziele-sok-olejek-masc-nalewka-jaskolcze-ziele-na-kurzajki
[15] https://www.medme.pl/artykuly/olejek-z-glistnika-jaskolcze-ziele-zastosowanie-opinie,73137.html
[16] https://www.terazluszczyca.pl/2022/05/23/macerat-olejowy-z-glistnika-jaskolcze-ziele-jak-zrobic-olej-z-glistnika-na-luszczyce/#more-945
