Promienie UV - wpływ, ochrona i negatywne skutki
O promieniowaniu ultrafioletowym słyszał chyba każdy z nas. Zazwyczaj kojarzy nam się ono w negatywnym kontekście. Przyczynia się przecież do powstawania raka skóry, a także przyspiesza procesy starzenia. Nie oznacza to jednak, że nie posiada ono dobroczynnych właściwości. Jako, że kontakt z promieniami UV ma każdy z nas, dobrze byłoby nieco zgłębić swoją wiedzę na jego temat. Przede wszystkim, warto zapoznać się z rodzajami promieniowania słonecznego, jak również dowiedzieć się, w jaki sposób można chronić swoją skórę przed jego negatywnym działaniem.
Czym jest promieniowanie UV?
Odpowiedź na pytanie o to, co to jest promieniowanie ultrafioletowe jest dość prosta do udzielenia. Okazuje się bowiem, że to nic innego jak promieniowanie elektromagnetyczne, którego fale posiadają długość od 100 do 400 nm. Warto dodać, że jest ono niewidzialne dla ludzi. Jego podstawowym i jednocześnie naturalnym źródłem jest oczywiście słońce. Nie oznacza to jednak, że nie emitują go inne gwiazdy. Co ważne, w miarę wzrostu temperatury, zwiększeniu ulega natężenie promieniowania ultrafioletowego. Ozon znajdujący się w górnej warstwie atmosfery pełni rolę ochronną przed promieniowaniem, które dociera do Ziemi. Niestety, powiększająca się dziura ozonowa sprawia, że coraz większe ilości promieniowania mają możliwość przenikania do atmosfery. Zanim jednak będzie mowa o niekorzystnych aspektach promieni UV, warto wspomnieć o tych dobrych. Naświetlanie promieniami UV wykorzystuje się bowiem w fizykoterapii. Może ono okazać się przydatne także podczas wykonywania mikroskopowych badań na tkankach.
Jakie są rodzaje promieniowania słonecznego?
Promienie UV dzielą się na trzy pasma pod względem długości elektromagnetycznej fali. Wyróżnia się zatem:
- UVC - niemal w całości zatrzymuje je chroniąca atmosferę warstwa ozonowa, więc nie dociera do Ziemi; może zabijać organizmy żywe
- B - posiada zdolność do penetrowania skóry właściwej; to właśnie jemu zawdzięczamy opaleniznę, ale promienie UVB mogą także powodować poparzenia słoneczne
- UVA - dociera jeszcze głębiej niż promieniowanie UVB, przenika przez chmury, dlatego jego natężenie utrzymuje się na stałym poziomie w ciągu dnia; odpowiada za powstawanie nowotworów skóry oraz za fotostarzenie
Jeżeli chodzi o UVC, długość fali elektromagnetycznej w tym przypadku waha się w granicach od 100 do 280 nm. Promieniowanie UVB charakteryzuje długość fali pomiędzy 280 a 320 nm. Jeśli chodzi zaś o UVA, posiada ono najdłuższą falę. Jej długość osiąga od 320 do 400 nm.
Jaki jest wpływ promieniowania UV na skórę i jak się przed nim chronić?
Jak powszechnie wiadomo, promieniowanie ultrafioletowe nie wpływa na skórę korzystnie. Znacząco zwiększa zachorowanie na złośliwego raka skóry, a także przyspiesza powstawanie zmarszczek. Co prawda, piętnastominutowa ekspozycja na światło słoneczne jest nam niezbędna do tego, aby organizm mógł wytworzyć niezbędną mu ilość witaminy D, ale nie należy przesadzać. Na pewno przyda nam się wiedza na temat tego, co zatrzymuje promieniowanie UV. Dzięki temu, z dużym prawdopodobieństwem uda nam się zmniejszyć negatywny wpływ promieni ultrafioletowych na nasze zdrowie. Przede wszystkim, należy unikać długiej ekspozycji na światło słoneczne, zwłaszcza pomiędzy godziną 11 a 16, kiedy promieniowanie jest najsilniejsze. Warto byłoby też mieć świadomość tego, jakiego rodzaju ochrona skóry przed promieniowaniem UV powinna być przez nas stosowana. Najlepiej stosować kremy z filtrami, które absorbują bądź odbijają promienie UV. Ważne jest to, aby aplikować je na skórę już na pół godziny przed planowanym wyjściem na zewnątrz.
Jakie są skutki nadmiernej ekspozycji na promienie UV?
Wiedza na temat tego, jaki jest zakres promieniowania UV to nie wszystko. Powinniśmy zdawać sobie również sprawę z tego, jak nadmierna ekspozycja na nie wpływa na nasze zdrowie. Okazuje się bowiem, że cierpi na tym nie tylko skóra. Uważa się, że może ono przyczyniać się do powstawania chorób autoimmunologicznych w przyszłości. Wygląda więc na to, że negatywne skutki promieniowania mogą ujawnić się po latach. Jeśli będziemy stosować ochronę przeciwsłoneczną w postaci kremów z filtrem, ryzyko zapadnięcia na groźne choroby będzie niższe. Wybierając kremy, trzeba jednak zwracać baczną uwagę na poziom SPF. Jesienią oraz zimą, zwłaszcza jeśli nie przebywa się długo na zewnątrz, można wybierać kremy SPF 15. Wiosną oraz latem, zwłaszcza jeśli ekspozycja na promienie słoneczne jest długa, lepiej zdecydować się na kremy SPF 30-50. W ciągu dnia należy ponawiać aplikację kremu z filtrem, nawet co godzinę. Jest to szczególnie ważne podczas wakacji, gdyż kąpiel w morzu lub jeziorze może zmyć filtr ze skóry. Poza tym, trzeba zdawać sobie sprawę z tego, że żaden krem nie ochroni nas przed promieniowaniem w stu procentach. Z tego też względu, przynajmniej raz w miesiącu należy oglądać swoją skórę i w razie potrzeby udać się do dermatologa na kontrolę.
